In de blogserie Pioniers kijk ik naar inspirerende voorbeelden op het gebied van innovatie en ondernemerschap in de zorg. Van cure tot care. Van binnenland tot buitenland. Met elke keer een ander thema met bijbehorende pionier. Met als belangrijke vraag: wat leren we nu van deze pionier?
Dit keer: The Pavilion, een nieuwe klinische faciliteit als onderdeel van het ziekenhuis van de Universiteit van Pennsylvania. Welke innovatielessen zijn geleerd in het ontwerpen van het ziekenhuis van de toekomst?
Leestijd: 6 min
Dit jaar verrijst in Pennsylvania The Pavilion, een architectonisch hoogstandje als onderdeel van het ziekenhuis van de Universiteit van Pennsylvania. Naar eigen zeggen een blauwdruk voor het ziekenhuis van de toekomst. Met onder andere 700 bedden, 50 operatie- en behandelkamers en een eerstehulppost. De patiëntervaring staat bovenaan, ondersteund door de laatste technologie. Prijskaartje: 1,5 miljard dollar. Geen kinderachtig bedrag, maar dan heb je ook wat.
Het ziekenhuis van de toekomst
Het nieuwste van het nieuwste in een prachtig vormgegeven gebouw. De faciliteit zelf is volledig omgevingsbewust en duurzaam gebouwd. Zo wordt water hergebruikt, komt 100% van de lucht in het gebouw van buiten, en is er volop daglicht. Daarnaast zijn er overal in het ziekenhuis groene buitenruimtes te vinden, voor patiënten en hun families.
Het ziekenhuis is ingedeeld in kleinere ‘neighborhoods’ om hiermee een gevoel van community te creëren. Flexibiliteit is een kernwoord. Zowel als het gaat om de indeling van het ziekenhuis als de patiëntenkamers zelf. Deze kunnen aangepast worden, zodat patiënten niet continue door het ziekenhuis verplaatst hoeven te worden. Flexibiliteit komt ook terug in het modulaire ontwerp van het ziekenhuis. Dit zorgt ervoor dat veranderingen aan het gebouw en de ruimtes doorgevoerd kunnen worden mochten technologische innovaties of toekomstige ontwikkelingen hierom vragen.
Het ziekenhuis zelf voelt meer aan als een hotel dan een ziekenhuis, dit past ook bij het streven om ten alle tijden de ervaring van de patiënt op één te zetten. Die hotelervaring komt zeker in de patiëntenkamers terug. Het eerste dat opvalt is het gigantische scherm in de kamer. Niet alleen fijn om een spannende sportwedstrijd te kijken maar zeker ook functioneel. Zo kan een videogesprek gestart worden met het thuisfront of kan de arts een röntgenfoto op het scherm tonen om deze te bespreken. Verder zijn de kamers voor iedere patiënt te personaliseren. Deze video geeft een prima eerste indruk, als je de gelikte teksten die gebruikt worden even voor lief neemt.
Innovatie in elke stap van het ontwerpproces
Een uniek ziekenhuis dus. Wat nog unieker is en wat dit gloednieuwe ziekenhuis echt een voorloper maakt, is de innovatieve manier waarop de faciliteit werd ontworpen.
In ontwerpen van een nieuw ziekenhuis mag je verwachten dat workshops, diepte-interviews en sessies met medewerkers en patiënten deel uitmaken van het ontwerpproces. Een proces waarin artsen, verpleegkundigen en stafmedewerkers samen optrekken met ontwerpers en architecten. Alleen op die manier bouw je een faciliteit die aansluit bij de wensen en behoeften van medewerkers en patiënten. Maar in Pennsylvania namen ze hier geen genoegen mee, hemel en aarde werd verzet om het ontwerpproces zo goed uit te voeren.
Hoe dan? Nou, het team van ontwerpers liet een gigantische mock-up van schuim en karton bouwen in een loods in Pennsylvania. Een mock-up van 30.000 foot (meer dan 9.000 m2) werd gebouwd! Niet zomaar een kamer of afdeling dus maar de helft van het toekomstige ziekenhuis. Vervolgens werden meer 600 medewerkers en patiënten uitgenodigd. In tours gefaciliteerd door het ontwerpteam werd in groepen het kartonnen ziekenhuis doorgelopen, waarbij feedback gegeven kon worden op het ontwerp. De feedback bleek overweldigend positief. Bouwen maar zou je zeggen. Echter, de vice- president van het ziekenhuis, Kevin Mahoney, vond dat dit allemaal wat te snel ging. Om met een gigantisch budget een ziekenhuis te bouwen wat niet alleen nu maar ook in de toekomst een innovatief voorbeeld is moet je het echt wel zeker weten.
Samen met het ontwerpteam bedacht Mahoney een manier om het ontwerpproces nog innovatiever in te steken: simulaties. Dan denk je wellicht aan het nabootsen van een crisissituatie, zoals een brand in een operatiekamer of een overvolle eerste hulp. Maar nee, vrijwel elke situatie en elk werkproces werd nagebootst. De eerste groep medewerkers werd in december 2015 bij de loods afgezet om de allereerste simulatie te doorlopen. Gehuld in dikke winterjassen, de loods had geen centrale verwarming, werd een normale werkdag nagespeeld in een volledig ingericht ziekenhuis van schuim en karton. In de maanden die volgden werden nog talloze simulaties uitgevoerd. Van simpele taken tot meer complexe situaties. Hierbij werd op allerlei manieren data en input verzameld. Zo hing de mock-up vol met GoPro camera’s en werden de medewerkers gestimuleerd om hardop te denken tijdens het uitvoeren van hun werkzaamheden. Na afloop werd iedereen ondervraagd en vonden diepte-interviews plaats.
En wat bleek nu na het analyseren van deze data? De feedback vanuit de simulaties was een stuk negatiever dan na afloop van de gehouden tours. Ook kwamen medewerkers met veel meer opmerkingen en suggesties voor verbetering. Een voorbeeld van wat aan het licht kwam na een simulatie was de indeling van de kamers. Van tevoren werd bedacht dat de badkamer zo dicht mogelijk bij de patiënt moest komen, bij het hoofdeind naast het bed. In de tours werd dit door iedereen positief beoordeeld. Maar in de simulatie kwam men erachter dat de apparatuur nogal in de weg zat als een patiënt van bed naar badkamer geholpen moest worden. Resultaat: de badkamer werd naar de andere kant verplaatst.
Om ontwerpfouten echt te kunnen spotten en verbeteringen door te kunnen voeren bleken de tours, gesprekken en feedback niet opgewassen tegen de kracht van de simulaties. Uiteindelijk werden nog talloze veranderingen doorgevoerd om tot het uiteindelijk ontwerp te komen.
Innovatielessen
Nu hoor ik je denken, met 1,5 miljard heb je ook wel een fijn budget om maandenlang simulaties te draaien, medewerkers vrij te spelen om deel te nemen en alles uit de kast te halen om tot het meest optimale ontwerp te komen. En natuurlijk heeft niet ieder ziekenhuis of organisatie het budget om in een loods een real-life mockup te bouwen. Maar toch zijn er een aantal lessen die iedere zorgorganisatie ter harte kan nemen als het gaat over innoveren. Of het nu gaat om het ontwerpen van een nieuw ziekenhuis, verbeteren van een proces of introduceren van een andere dienstverlening. Hieronder 5 lessen.
- Vraag om feedback en input. Bevraag diegene wiens baan impact zal ondervinden van de verandering of innovatie. Dit zorgt er niet alleen voor dat je waardevolle feedback verkrijgt maar zorgt er ook voor dat de kans groter is dat de uitkomsten geaccepteerd zullen worden. Want verandering is immers voor iedereen een uitdaging.
- Breng het team samen. Ga het gesprek aan met het multidisciplinaire team aangezien je waarschijnlijk andere antwoorden zult krijgen wanneer iedereen individueel bevraagd wordt. Daarnaast zorgt het samenbrengen van een team ervoor dat er al snel ideeën ingebracht worden of uitdagingen aangekaart worden.
- Scale down: niet iedere mock-up hoeft 9.000 vierkante meter schuim en karton te zijn. Maak het visueel door bijvoorbeeld tape op de grond te plakken om de ruimte te schetsen. Past de apparatuur bijvoorbeeld in de ruimte? Of gebruik een blueprint om te simuleren en scenario’s te oefenen.
- Maak het echt: iedere simulatie moet zo echt mogelijk zijn. Boots een echte werkdag na om interactie met de eindgebruiker te testen.
- Stel vragen bij het ontwerp. Een ontwerp heeft nooit één versie. Stel daarom kritische vragen waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Komt er geen goed onderbouwd antwoord uit dan weet je genoeg.
En als ik zelf nog een les mag toevoegen: bekijk het ontwerp- en innovatieproces vanuit positieve gezondheid. Dit betekent niet alleen aandacht voor aandoeningen, klachten en gezondheidsproblemen. Positieve gezondheid legt het accent niet op ziekte, dit is slechts 1 dimensie, maar geeft een bredere kijk op gezondheid. Elementen als zingeving, veerkracht en zelfmanagement staan steeds meer centraal. In Pennsylvania dragen bijvoorbeeld veel lichtinval en groene zones buiten bij aan het welbevinden van de patiënt. Ook wordt eigen regie bevordert door de patiënt in de kamer de touwtjes in handen te geven met behulp van technologie.
Ook al lijken bovenstaande lessen logisch en common practice, in de zorg wordt helaas nog te veel vanuit een ‘technology push’ geïnnoveerd. Een technologische, hippe innovatie is niet het hoofddoel maar faciliterend. En niet losstaand maar altijd onderdeel van een proces.
Hoe klein of groot de innovatie ook is, het intensief betrekken van de eindgebruikers van begin tot eind is cruciaal. Alleen dan kom je tot vernieuwing die naadloos aansluit bij de praktijk, daadwerkelijk van waarde is en tegemoetkomt aan behoefte van patiënt en zorgverlener. Je komt er echt niet met een paar interviews met zorgprofessionals en een handvol enquêtes met patiënten. Dus als er in jouw organisatie binnenkort een innovatieproject gepland staat, denk nog eens terug aan dit voorbeeld uit Pennsylvania.
Zorgpionier biedt trainingen Intrapreneurship, van idee tot oplossing. Echt innoveren vanuit de eindgebruiker, met behulp van onder andere design thinking en volop interactie met cliënt, mantelzorger en zorgverlener.
